Nowości w normie bezpieczeństwa EN ISO 13849! Co musisz wiedzieć?Cert Info

Bezpieczeństwo maszyn jest kluczowym elementem w przemyśle, a normy regulujące te kwestie podlegają ciągłym aktualizacjom. Najnowsza wersja normy EN ISO 13849-1:2023, która weszła w życie 13 września 2023 r., przynosi istotne zmiany wpływające na projektowanie i ocenę systemów sterowania związanych z bezpieczeństwem. W tym artykule przedstawiamy najważniejsze modyfikacje, które warto znać, aby zapewnić zgodność z najnowszymi wymaganiami prawnymi i technicznymi.

Nowa wersja normy EN ISO 13849-1:2023 i harmonizacja z dyrektywą maszynową

Nowa wersja normy PN-EN ISO 13849-1:2023-09 zastąpiła dotychczas obowiązującą PN-EN ISO 13849-1:2016-02. Zmiana ta została oficjalnie ogłoszona w Komunikacie Prezesa PKN nr 5/2024 z 1 maja 2024 r. Nowa norma kontynuuje tradycję określania ogólnych zasad projektowania elementów systemów sterowania związanych z bezpieczeństwem, jednak wprowadza szereg istotnych aktualizacji.

Zgodnie z Decyzją wykonawczą Komisji (UE) 2024/1329 z 13 maja 2024 r., norma EN ISO 13849-1:2023 została zharmonizowana z dyrektywą maszynową. Oznacza to, że spełnienie wymagań tej normy daje domniemanie zgodności z zasadniczymi wymaganiami bezpieczeństwa dyrektywy maszynowej, co jest kluczowe dla producentów maszyn wprowadzających swoje produkty na rynek UE.

Kluczowe zmiany w nowej normie

Nowa wersja normy wprowadza zmiany wynikające z postępu technicznego oraz zbliżającego się wejścia w życie nowego rozporządzenia w sprawie bezpieczeństwa maszyn, które zastąpi obecną dyrektywę maszynową od 20 stycznia 2027 r.

Osoby zainteresowane prezentowaną tematyką zapraszamy na szkolenie „Bezpieczeństwo układów sterowania maszyn wg EN ISO 13849”Terminy na rok 2024:
02–03.10.2024, Wrocław, cz.1
04.10.2024, Wrocław, cz.2
10–11.10.2024, Wrocław, cz.3

Szczegóły na stronie: https://certpartner.pl/szkolenia/otwarte/en_iso_13849/

Specyfikacja wymagań bezpieczeństwa (SRS)

Jedną z kluczowych zmian jest wprowadzenie specyfikacji wymagań bezpieczeństwa (SRS) jako obowiązkowego elementu dokumentacji każdej funkcji bezpieczeństwa. Nowy rozdział 5.2 oraz załącznik M szczegółowo opisują, jak powinno wyglądać SRS, co ma na celu ułatwienie procesu projektowania i zapewnienia zgodności funkcji bezpieczeństwa.

Wzmocnienie znaczenia PFHD

Norma podkreśla teraz większe znaczenie średniego prawdopodobieństwa niebezpiecznego uszkodzenia na godzinę (PFHD) w stosunku do kategorii bezpieczeństwa. Jest to krok w kierunku synchronizacji z normami EN 62061 i EN 61508, co ułatwi integrację systemów o wyższym poziomie złożoności i złożonych architektur sterowania.

Aktualizacje dotyczące oprogramowania

Nowa norma wprowadza zaktualizowany model V cyklu życia bezpieczeństwa oprogramowania, który jest bardziej szczegółowy i dostosowany do współczesnych wymagań. Uproszczony model może być stosowany tylko w przypadku języków programowania o ograniczonej zmienności. Wprowadzenie tych zmian odzwierciedla rosnące znaczenie komponentów programowalnych w systemach sterowania.

Nowe załączniki dotyczące awarii systematycznych i EMC

  • Załącznik N: Wprowadza wskazówki dotyczące unikania systematycznych awarii podczas projektowania oprogramowania.
  • Załącznik L: Dostarcza cztery metody spełnienia wymagań kompatybilności elektromagnetycznej (EMC), co jest kluczowe w dobie rosnącej liczby urządzeń elektronicznych i radiowych w środowisku przemysłowym.

Proces walidacji

Proces walidacji został przeniesiony z EN ISO 13849-2 bezpośrednio do ISO 13849-1 i jest teraz bardziej szczegółowy. Obejmuje on zarówno analizę, jak i testy zgodne z planem walidacji, co zwiększa precyzję i efektywność procesu zapewniania bezpieczeństwa.

Zarządzanie bezpieczeństwem funkcjonalnym

Norma wprowadza wymóg posiadania planu bezpieczeństwa funkcjonalnego, który powinien zawierać:

  • Środki zapobiegające nieprawidłowym specyfikacjom, wdrożeniom lub modyfikacjom.
  • Dokumentację działań niezbędnych do osiągnięcia wymaganego poziomu bezpieczeństwa funkcjonalnego SRP/CS.

To wzmocnienie podejścia procesowego ma na celu zwiększenie transparentności i efektywności zarządzania bezpieczeństwem w całym cyklu życia maszyny.

Podsumowanie

Aktualizacja normy EN ISO 13849-1:2023 przynosi istotne zmiany, które mają na celu dostosowanie wymagań bezpieczeństwa do współczesnych realiów technologicznych. Kluczowe modyfikacje obejmują:

  • Wprowadzenie obowiązkowej specyfikacji wymagań bezpieczeństwa (SRS).
  • Wzmocnienie znaczenia PFHD w ocenie poziomu bezpieczeństwa.
  • Aktualizację modelu cyklu życia oprogramowania.
  • Nowe załączniki dotyczące unikania awarii systematycznych i wymagań EMC.
  • Przeniesienie i rozszerzenie procesu walidacji.

Dla producentów maszyn, integratorów systemów i użytkowników końcowych oznacza to konieczność dostosowania się do nowych wymagań, co z kolei przyczyni się do zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w przemyśle.

Chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak nowe zmiany w normach wpływają na Twoją firmę? Zapraszamy na nasze specjalistyczne szkolenia, gdzie omawiamy te i wiele innych zagadnień związanych z oceną zgodności i bezpieczeństwem maszyn.

Skontaktuj się z nami już dziś i zapewnij swojej firmie najwyższy poziom bezpieczeństwa i zgodności z przepisami!

Opracował: Marek Trajdos

Data opublikowania: 2024-09-20
zaufali nam